Wat is de CO2-uitstoot van de hele keten? Hoe zit het met de loonkloof tussen mannen en vrouwen in je bedrijf? Hoeveel arbeidsongevallen heb je vorig jaar geregistreerd?
Binnenkort moet elk groot Europees bedrijf jaarlijks communiceren over duurzaamheidgerelateerde onderwerpen. Afgelopen weekend publiceerde de Belgische krant De Tijd een duurzaamheidsgesprek met KBC bank en voedingsgroep Vandemoortele. Onze Chief Human Resources, Sustainability, HSE & Communication Marc Croonen werd gevraagd om enkele tips te delen.
Binnenkort moeten 50.000 Europese bedrijven rapporteren over hun impact op mens en milieu. De Corporate Sustainability Reporting Directive of CSRD is een rapporteringsverplichting", zegt Toon Borghgraef, sustainability manager commercial banking bij KBC. De Europese richtlijn maakt deel uit van de ambitieuze Europese Green Deal. Het doel? 'Ervoor zorgen dat Europese bedrijven evenveel belang hechten aan hun duurzaamheidsrapportering als aan hun financiële rapportering.'
Laat je inspireren
Wat betekent deze richtlijn in de praktijk? In principe is het een uitbreiding van de bestaande wetgeving voor beursgenoteerde bedrijven. Deze organisaties zijn al verplicht om te communiceren over hun inspanningen op het gebied van duurzaamheid. Maar deze richtlijn gaat veel verder," legt Borghgraef uit. De rapportage wordt meer gestandaardiseerd. Bedrijven zullen niet alleen gegevens moeten verzamelen, maar deze ook jaarlijks moeten laten controleren, net als hun financiële cijfers.' Minstens zo belangrijk: de CSRD raakt een veel grotere groep bedrijven. De invoering gebeurt in verschillende golven. Grote beursgenoteerde bedrijven moeten hun jaarverslagen voor 2024 al op de nieuwe manier opstellen, andere grote bedrijven tot 2025.
Borghgraef: "Concreet gaat het om bedrijven die twee van deze grenzen overschrijden: meer dan 250 werknemers, meer dan 40 miljoen euro omzet en meer dan 20 miljoen euro balanstotaal. In de praktijk gaat het om ongeveer 50.000 Europese bedrijven. Indirect zullen ook kleinere bedrijven de gevolgen voelen. 'Want grote bedrijven zullen door de MVO hoge verwachtingen stellen aan hun leveranciers, en dat zijn vaak ook kmo's, waarvan er in Vlaanderen veel zijn.'
Met andere woorden, de impact van de nieuwe wet mag niet onderschat worden. Hoe kunnen bedrijven zich voorbereiden? De lange wetteksten zijn intimiderend als uitgangspunt, maar gelukkig bieden financiële partners en experts begeleiding. Als beursgenoteerd bedrijf zijn we al lang verplicht om te rapporteren over onze inspanningen op het gebied van duurzaamheid. Die ervaring gebruiken we om onze klanten te begeleiden", zegt Borghgraef. Naast één-op-één advies van experts biedt KBC haar klanten ook concrete tools om gegevens te verzamelen, zoals een gratis vereenvoudigde CO2-calculator, een belangrijke indicator in de CSRD-rapportage.
Nog een belangrijke tip: durf over de heg te kijken. Veel bedrijven staan aan het begin van hun reis, maar sommige hebben al een uitgebreide duurzaamheidsrapportage. Die bieden een schat aan inspiratie. Neem dus alvast een kijkje in het duurzaamheidsverslag van je klant, leverancier of concurrent. Ook het uitgebreide duurzaamheidsverslag van KBC is een referentie.'
We brengen onze klanten ook in contact met partners die hen kunnen begeleiden in een duurzaamheidsreis. Zodra bedrijven een geloofwaardige duurzaamheidsstrategie hebben, gekoppeld aan doelstellingen, kunnen we die integreren in hun financiering. Op deze manier ondersteunen we koplopers in de duurzaamheidstransitie,' zegt Borghgraef.
Marc croonen: SINDS 2019 IS DUURZAAMHEID EEN FUNDAMENTELE PIJLER GEWORDEN VAN ONZE STRATEGIE. EEN BEWUSTE KEUZE VAN DE FAMILIE EN HET MANAGEMENT VAN VANDEMOORTELE.'
Hoge transparantie
Vandemoortele. Vorig jaar bekroonde het Instituut der Bedrijfsrevisoren het bedrijf met de prijs voor het Beste Belgische Duurzaamheidsverslag. De jury loofde niet alleen het duidelijke taalgebruik en de wetenschappelijke onderbouw, maar ook de hoge mate van transparantie. Want Vandemoortele steekt niet alleen de handen uit de mouwen, maar communiceert ook over niet bereikte doelstellingen. En een opvallende best practice: de voedingsgroep slaagde erin haar duurzaamheidsrapport te integreren met haar financiële resultaten.
Natuurlijk zijn we trots op die prijs. Maar dat geïntegreerde verslag is er niet van de ene op de andere dag gekomen,' zegt Marc Croonen, chief human resources, sustainability & communications. 'Het was een groeiproces.' Croonen trekt het geïntegreerde verslag, samen met de CFO (voor het financiële gedeelte) en de chief legal (voor governance & compliance). 'We zijn als bedrijf al langer bezig met duurzaamheid, maar sinds 2019 is het een fundamentele pijler van onze strategie geworden.' Een bewuste keuze van de familie Vandemoortele en het management. 'We willen onze verantwoordelijkheid als bedrijf waarmaken. Bovendien is het vanuit zakelijk oogpunt gewoon de beste weg voorwaarts. De Green Deal, de toenemende verwachtingen van consumenten en supermarkten, maar ook voor onze medewerkers: we evolueren naar een wereld waar duurzaam ondernemen deel uitmaakt van het ondernemen.'
Rapportering is slechts één aspect van het duurzaamheidsbeleid van Vandemoortele, benadrukt Croonen. 'Die cijfers zijn een bewuste keuze om transparant te communiceren over het behalen van doelstellingen, maar het gaat natuurlijk ook over onze duurzaamheidsambities.' Het voedingsbedrijf engageert zich voor drie thema's: evenwichtige voeding, bescherming van de natuur en verrijking van het leven.
'Aan deze drie thema's hebben we vier grote intenties gekoppeld: telkens onderbouwd met tal van initiatieven', zegt Croonen. Evenwichtige voeding omvat bijvoorbeeld het voornemen om het suiker- en zoutgehalte van onze producten te verminderen, natuurbescherming gaat over het terugdringen van CO2, verantwoorde palmolie, enzovoort'.
Vandemoortele stelt voor elk van de twaalf doelstellingen een projectleider aan in het bedrijf. 'Zij werken samen met een netwerk van teamleden aan de doelstellingen. In de loop van het jaar monitoren we samen de voortgang en rapporteren we twee keer extern op een transparante manier.'
Begin met een materialiteitsanalyse
'Alles begint met een goede materialiteitsanalyse", zegt Croonen. 'Bepaal welke thema's relevant zijn voor je bedrijf en neem ze vervolgens op in de bedrijfsstrategie.' Energieverbruik, verpakkingen, inclusiviteit, veiligheid: wat vinden medewerkers, leveranciers, NGO's en klanten belangrijk? Wat willen ze dat we aanpakken? De CSRD-wetgeving is behoorlijk complex. Als je dat bos inloopt, verdwaal je. Zo'n materialiteitsanalyse biedt een kompas. Het is net als in je persoonlijke leven: of je nu de keuze maakt om minder vlees te eten, je huis te isoleren of beter te sorteren - je maakt bewuste keuzes op basis van wat belangrijk is voor jou en je omgeving.'
Door duurzaamheid te verankeren in de bedrijfsstrategie creëer je een breed commitment. 'Bovendien leidt het tot businesskansen', zegt Croonen overtuigd. 'Neem bijvoorbeeld ons voornemen om de voedingsscore van onze producten te verbeteren. Hierdoor zijn we erin geslaagd om een margarine te maken met de beste voedingsscore op de markt. Deze hebben we vervolgens in volledig recyclebare verpakkingen gestopt. Supermarkten staan te popelen om zo'n product aan te nemen. Het biedt concurrentievoordelen.'
Marc Croonen: 'WE WORDEN GEVRAAGD NA TE DENKEN OVER DE RISICO'S VAN TOENEMENDE DROOGTE IN DE REGIO'S WAAR WE ONZE GRANEN HALEN: DIT ZIJN WAARDEVOLLE INZICHTEN VOOR DE LANGE TERMIJN.'
'Zo'n aanpak kost tijd," waarschuwt Borghgraef. 'Wacht daarom niet tot 2025. Zo voorkom je dat de wetgeving een nalevingsprobleem wordt en creëer je juist kansen.' Croonen bevestigt dit. 'Door duurzaamheid nu in te bedden, ontwikkel je intern een cultuur en presenteer je een goed onderbouwd verhaal naar de buitenwereld. De wetgeving biedt hiervoor ook de juiste hulpmiddelen. Neem bijvoorbeeld de dubbele materialiteitsanalyse. De CSRD verplicht bedrijven om niet alleen na te denken over hun milieu- en sociale impact, maar ook over de impact van milieu- en sociale onderwerpen op hun eigen bedrijfsvoering. Een voorbeeld van dat laatste: we worden gevraagd om na te denken over risico's van toenemende droogte in de regio's waar we onze granen halen: dit zijn waardevolle inzichten voor de lange termijn.'
KBC plukt ook de vruchten van haar duurzaamheidsstrategie. Toon Borghgraef: 'In de eerste plaats nemen we zelf onze verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld door onze eigen voetafdruk te minimaliseren. Daarnaast willen we onze klanten actief helpen in hun transitie. Klanten die bezig zijn met duurzaamheid zijn beter voorbereid op de toekomst. Daar profiteren wij als financiële partner ook van.'
Dit artikel werd gepubliceerd in 'De Tijd Connect' op zaterdag 24 juni 2023.